Những lợi ích mang lại từ mô hình tuần hoàn rác thải trong du lịch

Từ hiệu ứng của Hội thảo “Phát triển du lịch bền vững Quảng Nam 2019 – Du lịch không rác thải nhựa” do Hiệp hội Du lịch Quảng Nam khởi xướng đã tạo cảm hứng, truyền tải thông điệp và đặt viên gạch đầu tiên cho phát triển du lịch xanh trong tương lai của ngành du lịch Quảng Nam. Từ đó, thúc đẩy giải pháp phát triển chuỗi giá trị sản phẩm du lịch xanh – bền vững trong mô hình tuần hoàn vì lợi ích kinh tế.

• Xu hướng du lịch xanh: Tuần hoàn rác – Khó mà dễ
• [Tọa đàm trực tuyến] Chat với doanh nhân du lịch: Chuyển đổi số trong du lịch “bình thường mới”

Sự thay đổi từ mô hình kinh tế tuyến tính hay kinh tế tái sử dụng sang kinh tế tuần hoàn – cần có sự thích nghi, dám thay đổi, sự bền chí và kiên định để kiến tạo hướng đi mới, tạo hấp lực đối với dòng khách du lịch chất lượng cho doanh nghiệp, cho điểm đến ngay khi dịch kết thúc.

Kinh tế tuần hoàn có thể áp dụng bao trùm tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế- xã hội. Nhưng đối với mục tiêu phát triển du lịch xanh- bền vững, trước hết sẽ là giải pháp và kế hoạch thực thi tuần hoàn rác để giảm thiểu rác thải nhựa, tái chế – tuần hoàn giảm thiểu phát thải ra môi trường và đó cũng là trách nhiệm xã hội của mỗi công dân, của mỗi doanh nghiệp.

Sản phẩm du lịch đặc sắc

Khi những di sản văn hóa- lịch sử dần trở thành lối mòn quen thuộc c, cùng với sự phát triển nhận thức về môi trường và xu hướng du lịch có trách nhiệm, du khách dành sự quan tâm đến du lịch trải nghiệm, du lịch thiên nhiên, tham quan và hòa nhập vào hoạt động nông nghiệp hữu cơ theo mô hình tuần hoàn hay trải nghiệm hoạt động phân loại- tái chế rác thải nhà bếp.

Từ những hoạt động này, du khách cảm nhận rằng, họ đã đóng góp phần trách nhiệm của mình đối với môi trường, và như thế họ cảm thấy như hoạt động của họ có ý nghĩa hơn, hạnh phúc hơn.

Có thể kể đến các sản phẩm du lịch từ mô hình tuần hoàn rác thải tiêu biểu đang được thu hút của The Field Restaurant & bar, Silk Sense Hoi An River Resort, La Siesta Hoi An Resort & Spa, Hội An Chic Villa, Kybimơ Garden, Heal Organic Farm…

Hiện nay nhiều sản phẩm du lịch xanh – kinh tế tuần hoàn đang hứa hẹn sự thành công cho hướng đi bền vững, như làng Thanh Đông – Nông nghiệp hữu cơ; làng Du lịch cộng đồng Gò Nổi, An Nhiên farm: Tái chế rác thải du lịch thành sản phẩm thông dụng của đời sống; An Farm: Sản phẩm thảo mộc vì sức khỏe (chuỗi tuần hoàn từ nguyên liệu đến thành phẩm); Coco Casa với sản phẩm điêu khắc quà tặng du lịch được tái chế từ rác thải biển; Sea’lavie Boutique Resort & Spa với sản phẩm của shop Refill by Sea’lavie,  EMIC Travel: tour du lịch xanh tuần hoàn và tái chế…

Theo ông Lê Hoàng Hà, Giám đốc Công ty TNHH EMIC Travel, tuần hoàn rác thải là nhân tố cốt lõi, một mắc khâu quan trọng trong chuỗi hoạt động nông nghiệp hữu cơ hay sinh hoạt đời sống hằng ngày. Tuần hoàn rác thải được nâng tầm giá trị thành sản phẩm tour “xanh” đang được ưa chuộng từ nhiều lứa tuổi, kể cả du khách quốc tế và cha mẹ học sinh.

“Chúng tôi muốn đưa du khách vào hành trình trả lại tự nhiên những gì vốn có của nó. Là câu chuyện về văn hóa nông nghiệp hữu cơ truyền thống, về quy luật tuần hoàn của tự nhiên, của rác thải- nơi họ tìm thấy đóng góp của mình vào hành động bảo vệ môi trường và cân bằng cuộc sống”, ông Hà nói.

Mô hình giáo dục tự nhiên, kích thích sự sáng tạo và hướng tới hạnh phúc

Chúng ta có nhiệm vụ sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên có hạn của trái đất và đóng góp vào việc tạo ra một xã hội bền vững theo định hướng tuần hoàn và tái chế. Du lịch tạo điều kiện “va chạm” nhanh nhất, trực tiếp nhất với con người mà trước khi đặt dịch vụ họ đã xác nhận một trạng thái hứng thú rất nhân bản.

Do đó, sự trải nghiệm sản phẩm du lịch tuần hoàn rác thải – sản phẩm tái chế không chỉ là sự thay đổi về thế giới quan, về nhận thức đối với môi trường mà còn là “một chuyến” thực hành, góp phần thay đổi thái độ ứng xử và hành động đối với tự nhiên, với môi trường sống.

Những việc làm từ rác- phế phẩm như phân loại rác thải nhựa để tái chế thông qua trạm phục hồi tài nguyên hay tái sử dụng, tái sinh rác thải biển thành sản phẩm quà tặng du lịch, phân loại rác hữu cơ để tạo enzim làm nước rửa đa năng gia dụng hay ủ phân hữu cơ, phân trùn quế đưa vào chu trình nông nghiệp tuần hoàn, tái chế dầu ăn thừa thành xà phòng… sẽ là hành động giản đơn, thú vị chuyển thải thông điệp giáo dục về môi trường một cách tự nhiên nhất.

Việc khai thác tour “một ngày ở trang trại” tại The Heal Farm organic trong thời gian qua, đã cho thấy gắn kết những đứt gãy trong liên hệ giữa các em học sinh với môi trường tự nhiên thông qua hoạt động trải nghiệm trồng trọt tại trang trại hữu cơ và mô hình tuần hoàn rác. Thể nghiệm đó sẽ trở thành thói quen tự nhiên và sự vui thú cho các em trong hành động bảo vệ môi trường.

Áp dụng mô hình tuần hoàn rác trong doanh nghiệp du lịch cũng là động thái tạo cơ hội cho nhân viên thực hành lối sống “xanh” trong hoạt động nghề nghiệp của họ. Khi có sự đồng đều trong nhận thức và hành động của nhân sự đối với môi trường, tuần hoàn rác kích thích năng lực sáng tạo cho sản phẩm tái chế.

Những bánh xà phòng tái chế từ dầu ăn thừa, những lọ nước rửa đa năng từ “trạm đong đầy” được du khách khắc lên những thông điệp sẻ chia truyền cảm hứng đến cộng đồng. Những món ăn tái chế từ phần dư bóc tách thực phẩm được thổi hồn vào đó sự sáng tạo và tính nhân văn của những đầu bếp, đã tạo sự bất ngờ, ấn tượng, thu hút thực khách.

Theo anh Phạm Tới, bếp trưởng The Field Restaurant&bar: “Chúng tôi tạo ra món nước sốt đặc biệt được làm từ phần dư củ quả trong nhà bếp, hay “món ăn rác” được làm từ vỏ củ quả cũng có mặt trong menu thực đơn của nhà hàng. Mọi người ở đây cũng như thực khách của chúng tôi, mỗi người luôn có những cách sáng tạo của họ để thực hành rác và giảm thiểu phát thải ra môi trường”.

Các cơ sở kinh doanh từ lâu đã góp mặt tác động và để lại dấu chân sinh thái, gây ra các vấn đề về ô nhiễm không khí, nguồn nước, tác động đến tính đa dạng sinh học… làm ảnh hưởng sinh kế và sức khỏe cộng đồng. Do đó nhận thức các vấn đề về rác và thực hành tuần hoàn rác là một sự đóng góp trách nhiệm với môi trường và tài nguyên của trái đất.

Việc tôn trọng nguyên tắc khai thác có giới hạn, tôn tạo- bảo tồn tài nguyên và thực hành quy luật tuần hoàn của tự nhiên sẽ góp phần thừa nhận vai trò, ý nghĩa cuộc sống của mỗi người. Bắt đầu từ những điều đơn giản bởi rác và tuần hoàn rác thải trong đời sống và hoạt động doanh nghiệp, mỗi cá nhân tìm lại chính mình trong quy luật tuần hoàn của tạo hóa.

Dấu ấn của mỗi người trong hành trình nâng tầm giá trị của tài nguyên rác, sẽ mang lại trạng thái hài hòa, cân bằng giữa cá nhân với môi trường xung quanh. Thỏa mãn điều này, mỗi người cảm thấy hạnh phúc…

Ông Phan Xuân Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Quảng Nam, cho biết hiệp hội đang xây dựng chỉ số hạnh phúc doanh nghiệp và sẽ áp dụng thí điểm trong doanh nghiệp du lịch ở Quảng Nam.

“Việc đưa chủ đề Bảo tồn và đa dạng sinh thái vào tiêu chí hạnh phúc, trong đó có mô hình tuần hoàn rác thải là một chỉ số quan trọng. Bởi tôi tin rằng việc thực hành mô hình tuần hoàn rác thải trong mỗi doanh nghiệp hay mỗi gia đình là sự thừa nhận đóng góp cho môi trường sống, liên kết cá nhân với tự nhiên, như vậy sẽ mang lại sự hạnh phúc cho mỗi người”, ông Thanh nói.

Cũng theo ông Thanh, phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn về rác thải và tái chế, thành sản phẩm du lịch thuộc phạm vi định hướng du lịch xanh – bền vững của Hiệp hội Du lịch Quảng Nam.

Bên cạnh sự thừa nhận đóng góp, chung tay của cộng đồng doanh nghiệp đối với trách nhiệm môi trường, bảo tồn đa dạng sinh thái thì mô hình này cũng mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn, gia tăng doanh số, nâng cao thu nhập, cải thiện mức sống cho nhân sự để đạt đến chỉ số hạnh phúc doanh nghiệp.

Nguyễn Phúc Hoàng Tuyên

Chánh Văn phòng Hiệp hội Du lịch Quảng Nam